हॅलो वाचकांनो आज मी तुम्हाला मत्स्यासन बद्दल माहिती मराठीत – Matsyasana Information in Marathi देणार आहे तर चला बघुयात.
लक्ष द्या – योगासने करण्याआधीच्या आवश्यक सूचना आणि अवघड शब्दांचे अर्थ
मत्स्यासन मत्स्य म्हणजे मासा. या आसनात शरीराचा आकार माशासारखा बनतो म्हणून याला मत्स्यासन असे म्हणतात. प्लाविनी प्राणायामासहित या आसनाच्या स्थितीत खूप वेळपर्यंत पाण्यात पोहता येते.
ध्यान : विशुद्धाख्य चक्रात.
श्वास : अगोदर रेचक, बहिर्कुभक, नंतर पूरक आणि रेचक.
कृती : जमिनीवर अंथरलेल्या आसनावर पद्मासनात.ताठ बसा. नंतर पाय पद्मासनाच्याच स्थितीत ठेवून हातांच्या आधारे सावधपणे मागे झोपा. रेचक करून कंबर वर उचला.
गुडघे, नितंब आणि डोके (जेथे शेंडी असते तो भाग) जमिनीला टेकवा. डोक्याखाली एखाद्या मऊ कापडाची घडी अवश्य ठेवा. डाव्या हाताने उजव्या पायाचा अंगठा पकडा आणि उजव्या हाताने डाव्या पायाचा अंगठा पकडा.
दोन्ही हातांचे कोपरे जमिनीला टेकवून ठेवा. कुंभकाच्या स्थितीत राहून दृष्टी वरच्या बाजूला डोक्याकडे घेऊन जाण्याचा प्रयत्न करा. दात एकमेकांवर दाबलेले व तोंड बंद ठेवा. एक मिनिटापासून पाच मिनिटांपर्यंत अभ्यास वाढवा.
नंतर हात सोडून, कंबर जमिनीवर टेकवून, डोके वर उचलून स्वस्थ बसा. पूरक करून रेचक करा. अगोदर जमिनीवर पहुडून नंतर पद्मासन करूनही मत्स्यासन करता येते.
लाभ : मत्स्यासनाने शरीर मजबूत होते. गळा, छाती व पोटाचे सर्व विकार दूर होतात. नेत्रदृष्टी वाढते. गळा साफ राहतो. श्वसनक्रिया सुरळीत चालते. खांद्यांचे स्नायू मागच्या बाजूला वळल्याने छाती व फुप्फुसांचा विकास होतो.
पोट साफ राहते. आतड्यांतील मल दूर होतो. रक्ताभिसरणाची गती वाढते. परिणामी त्वचेचे विकार होत नाहीत. दमा आणि खोकला दूर होतो. छाती रुंद होते. पोटाची चरबी कमी होते.
या आसनाने अपानवायूची गती खालच्या बाजूने होत असल्याने मलावरोध दूर होतो. थोडे पाणी पिऊन हे आसन केल्याने शौचास साफ होते. मत्स्यासनाने स्त्रियांच्या मासिक पाळीसंबंधी सर्व रोग दूर होतात, मासिकस्राव नियमित होतो.
काय शिकलात?
आज आपण मत्स्यासन बद्दल माहिती मराठीत – Matsyasana Information in Marathi पाहिली आहे पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.
मत्स्यासन माहिती – मराठीत (Matsyasana Information in Marathi)
(मत्स्य = मासा, आसन = बसण्याची स्थिती)
Contents
🧘♂️ मत्स्यासन म्हणजे काय?
मत्स्यासन हे एक योगातील पारंपरिक आसन आहे. या आसनात शरीराची स्थिती मासासारखी दिसते म्हणून त्याला “मत्स्यासन” असे नाव देण्यात आले आहे. हे आसन विशेषतः छाती, पाठीचा कणा व श्वसन प्रणाली मजबूत करण्यासाठी उपयुक्त आहे.
🌿 मत्स्यासन करण्याची पद्धत:
-
पाठीवर सरळ झोपा (शवासन स्थिती).
-
दोन्ही पाय पद्धतशीरपणे समोर पसरवा.
-
दोन्ही हातांवर शरीराचा भार घेत हळूच कोपरे वरील बाजूस वाकवा.
-
छाती वर उचला आणि डोक्याचा शिरोभाग (कपाळाच्या मागील भागाचा टोक) जमिनीला टेकवा.
-
शरीराचा भार कोपरे आणि डोक्यावर राहील अशा प्रकारे स्थिती स्थिर ठेवा.
-
या स्थितीत काही सेकंद/मिनिटे राहा.
-
हळूच मूळ स्थितीत या.
✅ मत्स्यासनाचे फायदे:
-
श्वसन प्रणाली सुधारते, फुफ्फुसांची कार्यक्षमता वाढते.
-
छाती उघडते व हृदयाची कार्यक्षमता सुधारते.
-
थायरॉईड ग्रंथीवर सकारात्मक प्रभाव.
-
पाठीच्या कण्यास लवचिकता मिळते.
-
पाठदुखी व खांद्याच्या ताणावर आराम मिळतो.
-
मानसिक तणाव व थकवा कमी होतो.
⚠️ सावधगिरी:
-
सर्व्हायकल स्पॉंडिलायटिस, पाठीचे दुखणे, उच्च रक्तदाब किंवा हृदयविकार असणाऱ्यांनी हे आसन तज्ज्ञांच्या मार्गदर्शनाखाली करावे.
-
गर्भवती स्त्रियांनी हे आसन करू नये.
🧘 उपयुक्त सूचना:
-
मत्स्यासन प्राणायामासोबत केल्यास अधिक लाभदायक ठरते.
-
हे आसन करताना मन शांत ठेवून श्वासोच्छ्वास नियंत्रित करा.
हवे असल्यास मी याचे चित्र, स्टेप-बाय-स्टेप मार्गदर्शन पोस्टर किंवा पीडीएफ स्वरूपातही देऊ शकतो. सांगायचं का?