हॅलो मित्रांनो आज मी तुम्हाला कृष्णा नदी बद्दल माहिती मराठीत – Krishna River Information in Marathi देणार आहे तर चला बघुयात. आणखी वाचा – तापी नदी
Contents
कृष्णा नदी – Krishna River Information in Marathi
कृष्णा (Krishna) कृष्णा नदी ही महाराष्ट्राची एक महत्त्वाची आणि मोठी नदी आहे. उगमस्थान – कृष्णा नदीचा उगम सातारा जिल्ह्यातील महाबळेश्वर येथे होतो.
कृष्णा नदीच्या उपनद्या – कोयना, वारणा, पंचगंगा, भीमा, येरळा या कृष्णा नदीच्या उपनद्या आहेत. कृष्णा नदीचे खोरे – महाराष्ट्रातील सातारा आणि सांगली हे जिल्हे कृष्णा नदीच्या खोऱ्यात येतात.
इतर माहिती – कृष्णा नदी ही महाराष्ट्रातील मोठी व महत्त्वाची नदी आहे. महाबळेश्वर येथे उगम पावल्यावर सातारा व सांगली जिल्ह्यातून ती वाहत जाते. पुढे कर्नाटक व आंध्र प्रदेश राज्यातून वाहत ती बंगालच्या उपसागराला मिळते.
प्रारंभी अरुंद असणारी ही नदी वाई या तीर्थक्षेत्राजवळ बरीच रुंद आणि संथ बनली आहे. क-हाड या शहराजवळ कृष्णा व कोयना या नद्यांचा प्रीतिसंगम होतो. पुढे सांगलीजवळ कृष्णा नदीला वारणा नदी मिळते.
तसेच कोल्हापूरजवळून वाहणारी पंचगंगा नदी कृष्णा नदीला नृसिंहवाडीजवळ येऊन मिळते. कृष्णा नदीच्या काठावर वाई, क-हाड, सांगली ही प्रसिद्ध शहरे आहेत. कृष्णा नदीला गावोगावी घाट बांधलेले आहेत.
कृष्णा नदीच्या काठी असणाऱ्या गावांमध्ये अनेक मंदिरे बांधलेली आहेत. कृष्णा नदीमुळे सातारा आणि सांगली जिल्ह्यातील बरीच जमीन सुपीक बनली आहे. या जमिनीत विविध प्रकारची पिके घेतली जातात.
कृष्णा नदी आणि तिच्या उपनद्यांचे पाणी सिंचनासाठी आणि उद्योग-व्यवसाय तसेच पिण्यासाठीही वापरले जाते. कृष्णा नदीमुळे सातारा आणि सांगली तसेच आसपासच्या प्रदेशाची औद्योगिक भरभराट झालेली आहे.
त्यामुळे कृष्णा नदीला साताराआणि सांगली जिल्ह्याची वरदायिनी असे म्हणतात. कृष्णा नदीचे खोरे खूप विस्तृत व सुपीक आहे. सुमारे २८७०० चौ.कि.मी. क्षेत्रात हे खोरे पसरलेले आहे.
पूर्वेस शंभू महादेवाचे डोंगर व पश्चिमेस सह्याद्री पर्वत यांच्या दरम्यानच्या भागात हे विस्तृत खोरे पसरले आहे. कृष्णा नदीच्या उपनद्यांनी वाहून आणलेल्या गाळामुळे कृष्णेच्या खोऱ्यातील जमीन सुपीक व समृद्ध बनली आहे.
काय शिकलात?
आज आपण कृष्णा नदी बद्दल माहिती मराठीत – Krishna River Information in Marathi पाहिली आहे पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.
खाली दिलेली आहे “कृष्णा नदी” विषयी मराठीत माहिती – शालेय निबंध, प्रोजेक्ट किंवा सामान्य ज्ञानासाठी उपयुक्त:
🌊 कृष्णा नदी – माहिती मराठीत
🔹 परिचय:
कृष्णा नदी ही भारतातील एक प्रमुख आणि पवित्र नदी आहे.
ही नदी दक्षिण भारतातील दुसऱ्या क्रमांकाची सर्वात लांब नदी आहे.
तिचे पाणी शेती, वीज आणि पिण्याच्या उपयोगासाठी महत्त्वाचे मानले जाते.
🔹 उगमस्थान:
-
कृष्णा नदीचा उगम महाराष्ट्रातील सातारा जिल्ह्यातील महाबळेश्वर येथून होतो.
-
ती ‘कुंडली पुष्प’ (कृष्णाबाई मंदिराजवळ) या ठिकाणाहून उगम पावते.
🔹 मार्ग व प्रवास:
-
कृष्णा नदी महाराष्ट्र, कर्नाटक, तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेश या राज्यांतून वाहते.
-
तिचा प्रवास सुमारे १,४०० किलोमीटर इतका लांब आहे.
-
शेवटी ती आंध्र प्रदेशमधून बंगालच्या उपसागरात जाऊन मिळते.
🔹 प्रमुख उपनद्या:
-
कोयना नदी
-
भीमा नदी
-
तुंगभद्रा नदी
-
मालप्रभा नदी
-
घटप्रभा नदी
🔹 उपयोग व महत्त्व:
-
कृषी सिंचनासाठी अत्यंत उपयुक्त.
-
अनेक धरणे व जलविद्युत प्रकल्प कृष्णा नदीवर उभारले गेले आहेत (जसे की कोयना धरण, नरसिंहपूर धरण इत्यादी).
-
तिच्या काठावर अनेक प्राचीन मंदिरे, तीर्थक्षेत्रे आणि सांस्कृतिक स्थळे आहेत.
🔹 धार्मिक महत्त्व:
-
कृष्णा नदीला पवित्र नदी मानले जाते.
-
प्रयाग, संगम, आणि पंचगंगा स्नान यांसारखे धार्मिक विधी कृष्णा नदीच्या काठावर पार पडतात.
🔹 निष्कर्ष:
कृष्णा नदी ही केवळ जीवनदायिनी नाही, तर ती भारताच्या सांस्कृतिक आणि आध्यात्मिक परंपरेचाही एक भाग आहे.
तिचे जतन करणे ही आपली सर्वांची जबाबदारी आहे.
🕊️ “नदी ही केवळ प्रवाह नाही, ती जीवनाचा आधार आहे!”
हवे असल्यास ही माहिती निबंध, चार्ट, भाषण किंवा पॉइंट फॉरममध्येही संक्षिप्त करून देऊ शकतो.
तुम्हाला कोणत्या प्रकारात हवी आहे?