पाणकावळा बद्दल माहिती मराठीत – Little Cormorant Information in Marathi

हॅलो वाचकांनो… आज मी तुम्हाला पाणकावळा बद्दल माहिती मराठीत – Little Cormorant Information in Marathi देणार आहे. तर चला बघुयात.

१.	मराठी नाव :	पाणकावळा
२.	इंग्रजी नाव :	Little Cormorant (लिटल कॉरमोरंट)
३.	वजन :	२.५ – ५.० किलो ग्राम
४.	आकार :	५१ सेंमी.

माहिती – Little Cormorant Information in Marathi

एखाद्या नदीच्या पात्रात खडकांनी पाठी वर काढल्या असतील तर एखाद्या खडकावर काळा कुळकुळीत पक्षी त्याचे पंख पसरून बसलेला दिसेल. हाच पाणकावळा.

पाणकावळा पाण्यातली मासेमारी झाली, की पंख पसरून वाळवत बसतो. पाणकावळा हा पटाईत मासेमार आहे. पाण्यात बुडी मारून तो माशांचा पाठलाग करतो आणि आपल्या लांबलचक पण चपट्या चोचीत त्यांना पकडतो.

तळ्यांवर, नद्यांवर आणि सरोवरांवर लहान-मोठ्या थव्यांमध्ये दिसणारा हा पक्षी आहे. अवाक, करकोचे, बगळे, यांसारख्या इतर पाणपक्ष्यांच्या सोबतीत पाणकावळे घरटी करतात.

त्यांची घरटी काड्याकाटक्यांपासून बनवलेली, कावळ्यांच्या घरट्यांसारखीच असतात. महाराष्ट्रात कोकणात पाणकावळे घरटी करतात.

जर योग्य झाड असेल तर ते राहत्या घरांच्या अगदी जवळ घरटी करण्यास मागेपुढे पहात नाहीत. अशा झाडांखाली त्यांची पांढरी विष्ठा, अंड्यांची टरफलं, पिसं आणि माशांचे तुकडे पडलेले दिसतात.

उत्तर भारतात जुलै ते सप्टेंबर आणि दक्षिण भारतात नोव्हेंबर ते फेब्रुवारी या दरम्यान पाणकावळे त्यांची घरटी करतात. समुद्रातले पाणकावळे १६ मीटर खोलीपर्यंत डुबी मारतात.

पाणकावळा पाण्यात पोहताना किडकिडीत मानेच्या बदकासारखा दिसतो. पोहताना उपयोगी पडावेत म्हणून त्याच्या पायाला पडदे असतात.

जपान आणि चीन या देशांमध्ये पाणकावळे पाळतात. त्यांचा उपयोग करून मासे गोळा करतात. त्यासाठी कोंबड्या-बदकांसारखे पाकलेले पाणकावळे होडक्यांमधून तलावांवर किंवा नद्यांवर घेऊन जातात. त्यांच्या पायांना दोऱ्या बांधून ठेवतात. त्यामुळे त्यांना पळून जाता येत नाही. मात्र उडता येतं.

मग असे पाणकावळे पाण्यात सोडले, की भरभर वुड्या मारून मासे पकडायला लागतात. प्रत्येक पाणकावळ्याच्या गळ्याला फाय लावलेला असतो. त्यामुळे त्याला मासे गिळता येत नाहीत. चोच आणि गळ्याचा काही भाग भरून मासे पकडले की पक्ष्यांना दोरीनं खेचून होडक्यात मासे टाकायला लावतात.

असे बरेच मासे जमा झाले की गळ्याचा फास सैल करून काही मासे बक्षीस म्हणून खाऊ घालतात. बऱ्याचदा खडकांवर बसलेले पाणकावळे पंख पसरून अंगावर ऊन घेताना दिसतात. कारण माहितीये? काही जणांना वाटतं तुम्ही पीटी करताना जसं दोन्ही बाजूंना एका हाताचं अंतर ठेवून उभं राहता,

तसे पाणकावळे परस्परांपासून अंतर राखून उभं राहतात. त्यामुळे अचानक वेळ उडण्याची आली, तर त्यांचे पंख पंखांवर नाहीत. एकमेकांच्या आपटत कबुतरासारख्या काही पक्ष्यांना कंबरेच्या जागी मोडासारखी दिसणारी एक ग्रंथी असते.

पक्षी हातात धरून, शेपटीवरची पिसं थोडी बाजूला करून कुंकर मारली, की ही ग्रंथी दिसते. या ग्रंथीला तेल ग्रंथी (oil gland) म्हणतात. या ग्रंथीतून पाझरणारं तेल चोचीनी पिसांना लावल्यामुळे पिसं पाण्यानं थबथबत नाहीत. पिसांमध्ये पाणी जिरत नाही. ते पिसांवरून ओघळून खाली पडतं.

पाणकावळ्याला ही तेल ग्रंथी नसते. त्यामुळे पाण्यातली मासेमारी झाली, की त्याला बाहेर येऊन, खडकावर किंवा झाडाच्या फांदीवर बसून पिसं वाळवावी लागतात. म्हणून पाणकावळे पंख पसरून ते सुकवताना दिसतात.

काय शिकलात?

आज मी तुम्हाला पाणकावळा बद्दल माहिती मराठीत – Little Cormorant Information in Marathi दिली आहे. पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.

लिट्ल कॉर्मोरंट (Little Cormorant) – माहिती

प्रस्तावना:

लिट्ल कॉर्मोरंट (Little Cormorant) हा एक जलचर पक्षी आहे जो भारतात आणि आशियाच्या इतर भागांत आढळतो. याला “लहान कॉर्मोरंट” म्हणूनही ओळखले जाते. हा पक्षी मुख्यतः जलाशय, तलाव, नद्या आणि किनाऱ्यांवर आढळतो. या पक्ष्याचे शरीर लहान, मजबूत आणि शाईच्या रंगाचे असते. लिट्ल कॉर्मोरंट हा जलचर पक्षी असल्यामुळे त्याची जीवनशैली पाण्यातील माशांवर आधारित असते.

वैज्ञानिक वर्गीकरण:

• वैज्ञानिक नाव: Phalacrocorax niger

• कुटुंब: Phalacrocoracidae

• वर्ग: Aves

• गण: Pelecaniformes

लिट्ल कॉर्मोरंटची शारीरिक वैशिष्ट्ये:

• आकार: लिट्ल कॉर्मोरंट हा छोटा आकाराचा पक्षी आहे. त्याची लांबी साधारणतः 55 ते 60 सेंटीमीटर असते.

• पंख: या पक्ष्याचे पंख काळ्या रंगाचे असतात, ज्यावर थोडे चमकदार शाई रंगाचे होते.

• तोंड: लिट्ल कॉर्मोरंटचे तोंड लांबट आणि बारीक असते. त्याच्या तोंडाचा शेवट चिवट आणि तिरका असतो, ज्यामुळे तो मासे पकडण्यात अधिक सक्षम होतो.

• पाय: पाय लहान असले तरी तो जलाशयात चांगला पोहत असतो. त्याचे पाय पाण्यात जलद हालचालीसाठी चांगले बनलेले आहेत.

• डोळे: डोळे पिवळसर रंगाचे असून ते जलधारणा आणि वातावरणातील अंधारात चांगले कार्य करतात.

आहार:

लिट्ल कॉर्मोरंट हा मासे पकडण्यावर अवलंबून असतो. पाण्याखाली पोहत जाऊन तो मासे आणि जलचर पकडतो. हा पक्षी मुख्यतः तलाव, नद्या, समुद्र किनारे आणि जलाशयांमध्ये आढळतो, जिथे तो मासे, बेबी फिश, आणि इतर जलचर प्राणी खातो. तो मासे पकडताना आणि पोहत असताना जलाशयाच्या पृष्ठभागावर जास्त वेळ घालवतो.

विस्तार:

लिट्ल कॉर्मोरंट मुख्यतः दक्षिण आशिया, भारत, श्रीलंका, नेपाळ, बांगलादेश आणि पाकिस्तानमध्ये आढळतो. याचे पर्यावरण विविध जलाशय, ताजे पाणी आणि लहान नद्या आहेत. याचे वागणं पाण्यात राहणं आणि जलचर आहारावर आधारित आहे.

प्रजनन:

लिट्ल कॉर्मोरंटेचे प्रजनन काळ मुख्यतः उन्हाळ्यात असतो. हा पक्षी आपल्या अंडी दगडाच्या किंवा मऊ मातीच्या ठिकाणी ठेवतो, जेथे त्याला अंडी उबवण्यासाठी सुरक्षितता मिळते. नर आणि मादी दोघेही अंडी उबवण्याचे काम करतात. अंडी उबविण्याच्या आणि पिलांची देखभाल करण्याच्या प्रक्रियेत दोघेही भाग घेतात.

संवर्धन:

लिट्ल कॉर्मोरंट हा पक्षी पाण्यात राहणारा असल्यामुळे तो जलप्रदूषण, पाणी कमी होणे आणि पर्यावरणीय बदल यांचा थेट परिणाम सहन करतो. त्याच्या प्रजातीच्या संवर्धनासाठी जलाशय आणि नद्या स्वच्छ ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. त्याचबरोबर, अतिक्षेणी मासेमारी आणि पाण्याच्या स्त्रोतांचे नुकसान हे त्याच्या अस्तित्वासाठी धोका निर्माण करणारे आहेत.

निष्कर्ष:

लिट्ल कॉर्मोरंट हा जलचर पक्षी आपल्या तंत्रदृष्ट्या आणि पोहण्याच्या कौशल्यासाठी प्रसिद्ध आहे. हा पक्षी आपल्या आहारात मासे आणि जलचर प्राण्यांचा समावेश करून पर्यावरणात महत्त्वाची भूमिका बजावतो. त्याच्या अस्तित्वासाठी स्वच्छ जलाशय आणि पाण्याचे संरक्षण हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.