महात्मा गांधी बद्दल माहिती मराठीत – Mahatma Gandhi Information in Marathi

हॅलो वाचकांनो.. आज मी तुम्हाला महात्मा गांधी बद्दल माहिती मराठीत – Mahatma Gandhi Information in Marathi त्याचबरोबर Mahatma Gandhi Marathi Quotes आणि Mahatma Gandhi Bhashan Marathi Madhe. आणखी वाचा – सावित्रीबाई फुले

१]	पूर्ण नाव –	मोहनदास करमचंद गांधी
२]	जन्म –	२ ऑक्टोबर इ.स. १८६९ पोरबंदर, काठियावाड, ब्रिटिश भारत.
३]	मृत्यू –	३० जानेवारी इ.स. १९४८ नवी दिल्ली, भारत
४]	आई –	पुतळीबाई
५]	वडील –	करमचंद

परिचय – Mahatma Gandhi Information in Marathi

गांधीजींचे संपूर्ण नाव मोहनदास कमरचंद गांधी राष्ट्रपिता म्हणून महात्मा गांधीचे नांव संपूर्ण भारतालाच नव्हे तर पूर्ण जगाला माहीत आहे. आपल्या महापुरुषांना आपण देवतुल्य मानतो. गांधीजींचा जीवनग्रंथ हा सर्वांना माहीत आहे.

२ ऑक्टोबर १८६९ मध्ये गुजरातमधील पोरबंदर येथे गांधीजींचा जन्म झाला. त्यांचा जन्मदिन म्हणजे जंयती संपूर्ण भारतात उत्साहाने साजरी केली जाते. विद्यार्थी दशेत बुध्दीची मजल जेमतेमच असणाऱ्या या माणसाने सत्यनिष्ठेच्या जोरावर अहिंसेचा मोठा मंत्र या जगाला दिला.

सत्य, शिव व सुंदर या तीन चिरंतन मूल्यांवर श्रध्दा, परमेश्वरावर निष्ठा, दलितांबद्दल प्रेम, माया, वात्सल्य देशनिष्ठा या गोष्टी महात्मा गांधींच्या जीवनातील कार्यास पायाभूत ठरल्या. हिंदू धर्मातील तत्वज्ञानावर त्यांची फार मोठी निष्ठा होती.

साधी राहणी, भोजन , मितभाषी वृत्ती या सर्वाचा तत्कालीन तरुण पिढीवर फार मोठा प्रभाव पडला होता. काहींना गांधीजींना बापू च्या स्वरुपात पाहिले, तर काहींनी महात्मा च्या तर काहींनी राजकीय नेत्याच्या तर काहीनी क्रांतिकारकाच्या स्वरुपात.

विविध क्षेत्रांतील कार्य – Mahatma Gandhi Information in Marathi

महात्मा गांधीनी सत्याची साधना के ली. अहिंसेचे आचरण के ले. ब्रह्मचर्याचे पालन केले. हरिजनांचे हित साधले. स्वराज्यासाठी युध्द केले. खादी चळवळीशी ते एकरुप झाले. हिंदू – मुस्लिम ऐक्यासाठी त्यांनी अविश्रांत प्रयत्न केले.

माझे जीवन म्हणजे एक सत्याची प्रयोगशाळा आहे असे ते म्हणत असत. टॉलस्टॉय, रस्किन यांच्या विचारांचे ग्रहण आणि भगवद्गीता व बायबल या धर्मग्रंथांच्या अध्ययनाने त्यांचे संस्कारित धार्मिक विचार अधिकच भक्कम बनले. त्या संस्कारांच्या सत्यासत्यतेचे प्रयोग दक्षिण आफ्रिकेपासून ते त्यांच्या अंतापर्यंत त्यांनी केले ! दक्षिण आफ्रिकेत वर्णभेदाचा अर्क झाला होता.

तेथे गांधीजी स्वानुभवाने खूप काही शिकले. तेथे लोक काळ्या लोकांचा स्पर्शही करुन घेत नसत. आफ्रिकेत काळा-गोरा यामधील भेद इतक्या विकोपाला गेला होता की, काळ्या लोकांना फूटपाथवरुन चालण्याची बंदी होती.

काळ्या लोकांतच हिंदुस्थानी लोकांचा समावेश असे. तेथे त्यांनी लाथाबुक्क्यांनी मारही सहन केला. पण या शांतिदूताने अहिंसा, सत्याग्रह ही संपूर्ण मानवजातीला मुक्त करणारी संग्राम साधने स्वीकारली.

आफ्रिकेहून परत आल्यावर त्यांच्या जीवनाला वेगळेच वळण लागले. त्यानंतर त्यांनी भविष्यकाळत ब्रह्मचारी राहणे व उरलेले आयुष्य लोकसेवेत व्यतीत करणे ही दोन व्रते स्वीकारली.

महात्मा गांधी इंग्लंडला जाण्यास निघाले तेव्हा परदेशात कितीही कष्ट झाले तरी मांस-मदिरेचे सेवन मी करणार नाही अशी प्रतिज्ञा त्यांनी आपल्या मातेसमोर केली व त्यांनी ते शेवटपर्यंत पाळली. दक्षिण आफ्रिकेतील त्यांच्या कार्यात त्यांच्या पत्नी कस्तुरबा यांनीही त्यांना साथ दिली.

आफ्रिकेतील त्यांनी जो आश्रम स्थापन केला त्याचे नाव टॉलस्टॉय फार्म साबरमतीला जो आश्रम स्थापिला तो सत्याग्रह आश्रम आणि नंतर सेवाग्राम (वर्धा) येथे त्यांनी आश्रम काढला व तेथे जाऊन ते राहिले.

रौलेट अॅक्टविरुध्द ३० मार्च १९१९ ला सुरु केलेले आंदोलन, नंतरची असहकाराची चळवळ, हिंदू-मुस्लिम ऐक्यासाठी केलेला २१ दिवसांचा उपवास, हरिजन उध्दारासाठी हरिजन संघाची स्थापना, दारुबंदी, स्वदेशी मालाचा पुरस्कार, शिक्षण सुधारणा योजना इ.स.

१९३० ची दांडीयात्रा , इ.स. १९४२ ची छोडो भारत चळवळ, या महात्माजींच्या जीवनातील घटना अत्यंत महत्वपूर्ण आहेत.शरीर, मन व बुध्दीचा होणारा विकास म्हणजे शिक्षण असे सांगणारे गांधीजी शिक्षणतज्ञ होते. मूलोद्योगावर त्यांनी भर दिला.

प्रत्येक खेडे हे स्वायत्ता व स्वयंशासित झाले पाहिजे असे ते म्हणत, हातात शस्त्र न घेता, ब्रिटिश साम्राज्याशाही विरुध्द त्यांनी विजय मिळवून दाखवला. महात्मा गांधीचे सत्याचे प्रयोग हा ग्रंथ प्रसिध्द आहे. आपल्या आयुष्यात सत्य व अहिंसा या तत्वांचे त्यांनी काटेकोर पालन केले.

पण हरिजनांसाठी देशासाठी लढणाऱ्या या महात्म्याच्या शेवटी करुन अंत झाला. ३० जाने. १९४८ रोजी त्यांचा वध झाला हे राम असे ते म्हणाले. सारांश, महात्मा गांधीनी आपल्या आयुष्यात जितके कमावले, जितकी कीर्ती संपादन केली, जितके प्रेम मिळवले, तितके कोणत्याही ऐतिहासिक महापुरुषाने क्वचित मिळविले असेल!

महात्मा गांधी तथ्य – Facts About Mahatma Gandhi in Marathi

• २ ऑक्टोबर हा त्यांचा वाढदिवस आंतरराष्ट्रीय अहिंसा दिन म्हणून जगभर साजरा केला जातो.
• गांधीजींचा जन्म शुक्रवारी झाला, शुक्रवारी भारताला स्वातंत्र्य मिळाले आणि गांधीजींची शुक्रवारी हत्या झाली.
• ५ वेळा महात्मा गांधी यांना नोबेल शांतता पुरस्कारासाठी नामांकन देण्यात आले होते.
• महात्मा गांधींची मातृभाषा गुजराती होती.
• माजी बिर्ला हाऊसच्या बागेत मोहनदास करमचंद गांधी यांची हत्या करण्यात आली.

काय शिकलात?

आज आपण महात्मा गांधी बद्दल माहिती मराठीत – Mahatma Gandhi Information in Marathi पहिली आहे पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.

महात्मा गांधी माहिती
महात्मा गांधी, ज्यांना “राष्ट्रपिता” म्हणून ओळखले जाते, हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीचे महान नेते होते. त्यांच्या सत्य आणि अहिंसा या तत्त्वज्ञानामुळे भारतीय समाज आणि जगभरात एक अनोखी ओळख मिळवली. गांधीजींचे संपूर्ण नाव मोहनदास करमचंद गांधी होते. त्यांचा जन्म 2 ऑक्टोबर 1869 रोजी पोरबंदर, गुजरात येथे झाला.

प्रारंभिक जीवन:

गांधीजींचे शिक्षण पोरबंदर आणि राजकोट येथे झाले. त्यानंतर त्यांनी इंग्लंडमध्ये इंटरनॅशनल लॉ आणि पॉलिटिकल सायन्स या विषयात शिक्षण घेतले. 1893 मध्ये, गांधीजींनी दक्षिण आफ्रिकेत काम करण्यासाठी प्रवास केला, तेथे त्यांना रंगभेदाच्या समस्येचा सामना करावा लागला. या संघर्षात त्यांनी अहिंसा आणि सत्याच्या तत्त्वांचा वापर सुरू केला, ज्यामुळे त्यांना पुढे भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामातील मार्गदर्शक म्हणून ओळखले जाऊ लागले.

दक्षिण आफ्रिका संघर्ष:

दक्षिण आफ्रिकेत गांधीजींनी भारतीय व अन्य रंगाच्या लोकांच्या हक्कांसाठी आंदोलन चालवले. रंगभेदाच्या विरोधात आणि भारतीय नागरिकांच्या हक्कांसाठी त्यांनी एक महत्त्वपूर्ण लढा दिला. याच कालावधीत गांधीजींनी सत्याग्रह आणि अहिंसा या दोन तत्त्वांचा वापर सुरू केला.

भारताचे स्वातंत्र्य संग्राम:

गांधीजी भारतात परतल्यानंतर भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीला एक नवा आकार देण्याचे काम केले. त्यांनी भारतीय जनतेला एकत्रित करून इंग्रज सरकारविरोधात शांततामय मार्गाने लढा देण्याचे आवाहन केले.

महत्त्वाच्या चळवळी:

1. चली जा आंदोलन (1919): गांधीजींनी इंग्रजांच्या दडपशाहीविरोधात हे आंदोलन सुरू केले. हे आंदोलन ब्रिटिश सरकारने लागू केलेल्या रोलेट ऍक्टच्या विरोधात होते.

2. नमक सत्याग्रह (1930): गांधीजींनी डांडी कूच करून नमक करावर विरोध दर्शवला. त्यांनी इंग्रज सरकारच्या अन्यायकारक करप्रणालीला विरोध केला.

3. भारत छोडो आंदोलन (1942): हे गांधीजींचे अंतिम मोठे आंदोलन होते. दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळात त्यांनी भारतीय जनतेला ब्रिटिशांना भारतातून बाहेर पाडण्यासाठी एकत्रित केले.

सत्य आणि अहिंसा:

गांधीजींचे जीवन सत्य आणि अहिंसा या दोन तत्त्वांवर आधारित होते. त्यांना विश्वास होता की, सत्याच्या मार्गानेच सर्व समस्यांचे समाधान होईल. अहिंसा हा केवळ शारीरिक हिंसाचाराचा विरोध नाही, तर मनाच्या हिंसाचाराचा आणि अशांततेचा देखील विरोध आहे.

स्वदेशी चळवळ:

गांधीजींनी स्वदेशी वस्त्र आणि उत्पादने वापरण्याचा आग्रह धरला. इंग्रजांच्या विरोधात त्यांनी “स्वदेशी चळवळ” सुरु केली, ज्यामुळे भारतीय उद्योगांना चालना मिळाली आणि इंग्रजांच्या वस्त्र निर्मितीच्या विरोधात भारतीय वस्त्रांचा वापर वाढला.

आध्यात्मिक दृष्टी:

गांधीजी हे एक धार्मिक आणि आध्यात्मिक व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांच्या जीवनशैलीत साधेपणा आणि तपस्या हे महत्त्वाचे होते. त्यांचा विश्वास होता की मनुष्याने आपल्या आत्म्याशी एकरूप होण्याचे प्रयत्न केले पाहिजेत आणि त्याला धर्म, तत्त्वज्ञान, आणि सत्याच्या मार्गाने मार्गदर्शन केले पाहिजे.

महात्मा गांधींच्या योगदानाचा प्रभाव:

गांधीजींच्या सत्याग्रह, अहिंसा आणि स्वराज्याच्या तत्त्वज्ञानाने भारताला स्वातंत्र्य मिळवून दिले. त्यांचे विचार आणि तत्त्वज्ञान जगभरातील स्वतंत्रता चळवळींवर प्रभाव टाकले. त्यांच्या नेतृत्वामुळे भारताने बड्या साम्राज्याचे, ब्रिटिश साम्राज्याचे, संघर्ष केल्याशिवाय स्वातंत्र्य प्राप्त केले.

मृत्यू:

महात्मा गांधींच्या जीवनातील सर्वात शोकपूर्ण घटक म्हणजे त्यांची हत्या. 30 जानेवारी 1948 रोजी, नथूराम गोडसे या व्यक्तीने गांधीजींची दिल्लीतील बिड़ला हाऊस येथे हत्या केली. या घटनेने संपूर्ण जग हळहळले.

महात्मा गांधींच्या विचारांची वारंवारता:

गांधीजींच्या विचारांचा प्रभाव आजही जगभरात कायम आहे. त्यांचे जीवन आणि त्यांचे तत्त्वज्ञान अजूनही लोकांना प्रेरणा देते. त्यांचे सत्य, अहिंसा, आणि शांततेचे तत्त्वज्ञान सर्व जगात महत्त्वाचे आहे.

गांधीजींचे काही प्रसिद्ध विचार:

1. “तुम्ही जे शोधता ते तुमच्याच आत आहे.”

2. “स्वत:ला शोधा, जग तुमच्यापासूनच बदलेल.”

3. “शक्तीचं खरे उपयोग म्हणजे अहिंसा.”

4. “सत्य हा ईश्वराचा रूप आहे.”

5. “आशा कधीही गमावू नका, संघर्ष केल्याशिवाय काही मिळत नाही.”

समारोप:

महात्मा गांधींच्या जीवन आणि कार्यामुळेच भारताला स्वातंत्र्य मिळाले. त्यांच्या धैर्याने आणि संघर्षाने भारतीय समाजाला एक नवीन दिशा दिली. त्यांच्या शिकवणुकीने आजही लाखो लोकांना प्रेरणा मिळते, आणि ते लोकांनी शांततेने आणि अहिंसक मार्गाने आपल्या हक्कांसाठी लढावे, असा संदेश देतात.