Makar Sankranti Nibandh Marathi – मित्रांनो आज “मकर संक्रांति निबंध मराठी” या विषयावर निबंध मराठी मध्ये पाहणार आहोत तरी हा निबंध तुम्हाला आवडेल अशी आशा करून आपण निबंधास सुरवात करूया.
Contents
Makar Sankranti Nibandh Marathi
मकरसंक्रांत हा भारतातील पौष महिन्यात येणारा एक शेतीसंबंधित सण आहे. दक्षिणी भारतात हा सण पोंगल या नावाने ओळखला तो. सूर्य ज्या दिवशी दक्षिणायनातून उत्तरायणात मार्गक्रमण करतो त्या तिथीला मकरसंक्रांत साजरी केली जाते. या दिवशी सूर्य धनू राशीतून मकर राशीत प्रवेश होतो.
या दिवसापासून सूर्याचे उत्तरायण सुरू होते. पृथ्वीवरूनन पाहिले असता, सूर्याच्या उगविण्याची जागा या दिवसापासून दिवसेंदिवस उत्तरेकडे सरकते. संक्रांतीचा आदला दिवस भोगी या नावाने साजरा होतो. या हवामानात उपलब्ध सर्व शेंगभाज्या, फळभाज्या यांची तीळाचे कूट घालून केलेली मिश्र भाजी, तीळ लावलेली बाजरीची भाकरी, लोणी अणि मुगाची खिचडी असे पदार्थ या दिवशी आवर्जून केले जातात. [Makar Sankranti Nibandh Marathi]
मकर संक्रांति निबंध मराठी
संक्रांतीस आप्तस्वकीयांना आणि मित्रमंडळींना तिळगुळ आणि स्त्रियांना वाण वाटून ‘तिळगुळ घ्या आणि गोड बोला’ असे सांगून स्नेह वृद्धिंगत होण्याची शुभकामना दिली जाते. विवाहित स्त्रिया या दिवशी हळदी-कुंकू करतात. इंग्लिश महिन्यानुसार हा दिवस बहुधा 14 जानेवारी रोजी येतो. परंतु दर 70 वर्षांनी ही तारीख एक दिवस पुढे जाते.
नवविवाहित वधूचे हळदीकुंकू विवाहानंतरच्या प्रथम संक्रांतीला करण्याची प्रथा आहे. तिला यासाठी काळी साडी भेट दिली जाते. हलव्याचे दागिने मुलीला व जावयालाही देऊन त्यांचे कौतुक केले जाते. लहान बालकांनाही संक्रांती निमित्त काळ्या रंगाचे कपडे घालणे, हलव्याचे दागिने घालणे अशी पद्धती दिसून येते.
Makar Sankranti Nibandh
तीळ वापरण्यातला दुसरा अर्थ सिग्धता. स्निग्धता म्हणजे स्नेह-मैत्री या स्नेहाचे गुळाशी मिश्रण करतात. स्नेहाची गोडी वाढावी हा त्यातला हेतु तेव्हा या दिवशी या तिळगुळाची देवाण घेवाण करायची स्नेह वाढवायचा, नवीन स्नेहसंबंध जोडायचे. जुने असलेले समृद्ध करायचे, तुटलेले आवर्जून पूर्ववत करायचे.
खरचं! “तिळ गुळ घ्या गोड बोला” या शब्दात केवळ अर्थ भरला आहे. आपली संस्कृती ही कृषी संस्कृती आहे. या दिवसांमध्ये शेतांत आणि मळ्यांमध्ये आलेल्या धान्याचे वाण एकमेकांना स्त्रिया देतात. हरभरे, ऊस, बोरे, गव्हाची ओंबी, तीळ अशा गोष्टी सुगडात भरून त्या देवाला अर्पण करतात.
संक्रांतीला तिळाचे फार महत्त्व आहे. हा काळ थंडीचा असतो. त्यामुळे अंगात उष्णता निर्माण होण्यासाठी तीळ खायचे तसेच बाजरीची भाकरी, लोणी, मुगाच्या डाळीची खिचडी, वांगी, सोताणे, वावटे, गाजर अशा इतर शक्तिवर्धक पदार्थाचा वापर जेवणात करायचा. {Makar Sankranti Nibandh Marathi}
मकर संक्रांति निबंध
तीळ वापरण्यातला दुसरा अर्थ सिग्धता. स्निग्धता म्हणजे स्नेह-मैत्री या स्नेहाचे गुळाशी मिश्रण करतात. स्नेहाची गोडी वाढावी हा त्यातला हेतु तेव्हा या दिवशी या तिळगुळाची देवाण घेवाण करायची स्नेह वाढवायचा, नवीन स्नेहसंबंध जोडायचे. जुने असलेले समृद्ध करायचे, तुटलेले आवर्जून पूर्ववत करायचे. “तिळ गुळ घ्या गोड बोला “
तर मित्रांना “Makar Sankranti Nibandh Marathi” हा निबंध आवडला असेल तर तुमच्या मित्रांना शेअर करायला विसरू नका धन्यवाद.
मित्रांनो, तुमच्याकडे “मकर संक्रांति निबंध मराठी “ मराठी मध्ये काही अजून माहिती तुम्हाला सुचले असतील तर आम्हाला तुमच्या शब्दात आम्हला इमेल द्वारे नक्की पाठवा.
तुमच्या नावासह निबंध नवीन लिहिला जाईल. तो कोठून कॉपी केल्यास आम्ही घेत नाही.
काही अडचण येत असेल तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून विचारू शकता. आम्ही आपल्या प्रश्नांची उत्तर निश्चितपणे देऊ.
मकर संक्रांतीचा देव कोण?
मकर संक्रांतीच्या दिवशी सूर्यासोबत विष्णूची पूजा करण्याचा नियम आहे.
संक्रांतीचा अर्थ काय?
संक्रांती (संस्कृत: संक्रांति संक्रांति किंवा संक्रमण) म्हणजे भारतीय खगोलशास्त्रात सूर्याचे एका राशीतून दुसर्या राशीत हस्तांतरण.
खाली मकर संक्रांती या सणावर मराठीत सुंदर व संक्षिप्त निबंध दिला आहे. हा निबंध शालेय विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त आहे.
🪁 मकर संक्रांती – निबंध (Marathi Essay on Makar Sankranti)
प्रस्तावना:
भारतात साजरे होणारे सण हे विविधतेने नटलेले आहेत. त्यात मकर संक्रांती हा एक महत्त्वाचा आणि वैज्ञानिकदृष्ट्या अर्थपूर्ण असा सण आहे. दरवर्षी १४ जानेवारी किंवा कधीमधी १५ जानेवारीला मकर संक्रांती साजरी केली जाते.
सणाचे महत्त्व:
“संक्रांती” म्हणजे सूर्य एका राशीतून दुसऱ्या राशीत प्रवेश करतो, आणि “मकर संक्रांती” म्हणजे सूर्याचा मकर राशीत प्रवेश. यामुळे हिवाळ्याचा अंत आणि वसंत ऋतूची सुरुवात होते. या दिवशी सूर्य उत्तरेकडे जाण्यास लागतो, यालाच उत्तरायण म्हणतात.
परंपरा आणि साजरीकरण:
-
तिळगुळ वाटणे – “तिळगुळ घ्या, गोडगोड बोला” हा संदेश देत माणुसकी जपली जाते.
-
तिळाच्या लाडूंचे आणि वड्यांचे विशेष महत्त्व असते.
-
पतंग उडवणे, हळदी-कुंकू समारंभ, स्नान-दान, हे या सणाचे खास भाग आहेत.
-
स्त्रिया सुहासिनींना ओवाळतात, वाण देतात आणि प्रेमाचे नाते वृद्धिंगत करतात.
धार्मिक आणि सामाजिक दृष्टीकोन:
-
मकर संक्रांतीला पवित्र दिवस मानला जातो.
-
या दिवशी दानधर्म केल्यास पुण्य मिळते.
-
समाजात प्रेम, ऐक्य आणि गोडवा वाढवणारा सण म्हणून ओळख आहे.
निष्कर्ष:
मकर संक्रांती हा फक्त एक धार्मिक सण नसून तो गोडवा, बंधुत्व आणि संस्कृतीचा उत्सव आहे. आपले जुने राग विसरून नव्या उमंगाने नाती जपण्याचा संदेश हा सण आपल्याला देतो.
तिळगुळ घ्या, गोडगोड बोला!
तुला हाच निबंध 10 ओळीत, कविता स्वरूपात किंवा PDF मध्ये हवा आहे का?