गुढीपाडवा सणाबद्दल माहिती मराठी – Gudi Padwa Information in Marathi

हॅलो वाचकांनो आज मी तुम्हाला गुढीपाडवा सणाबद्दल माहिती मराठी – Gudi Padwa Information in Marathi देणार आहे तर चला बघुयात. आणखी वाचा – १५ Festivals Information in Marathi

दिनांक : १३ मार्च २०२१
महिना : चैत्र
तिथी : प्रतिपदा
पक्ष : शुक्ल

धार्मिक महत्त्व

हिंदू कालगणनेनुसार चैत्र महिन्यापासून हिंदूंचे नवीन वर्ष सुरू होते तो दिवस म्हणजे गुढीपाडवा. यालाच वर्षप्रतिपदा असेही म्हणतात. हा दिवस वर्षातील साडेतीन शुभमुहूर्तांपैकी एक आहे. या दिवसापासून आयुष्यातल्या अनेक चांगल्या गोष्टींचा शुभारंभ केला जातो.

दिवसाचे महत्त्व

हिंदू लोक या दिवशी सकाळी लवकर उठून अभ्यंगस्नान करतात. गृहिणी घरापुढील अंगण झाडून सडा शिंपडतात, सुंदर रांगोळी काढतात. घरातील पुरुष मंडळी दाराच्या चौकटीला आंब्याच्या झाडाच्या पानांचे तोरण बांधतात. या दिवशी बांबूची काठी घेऊन, त्या काठीला तेल लावून स्नान घालतात.

नंतर त्या काठीला हळद- कुंकू लावून, नवीन साडी किंवा नववस्त्र काठीच्या वरच्या भागास बांधून त्यावर धातूचे भांडे किंवा पाण्याचा गडू ठेवतात. फुलांचा हार, फुले, साखरेचा हार (गाठी) आणि कडुलिंबाची डहाळी बांधून गुढीची मनोभावे पूजा करून गुढी उभारतात.

धार्मिक फल

प्रतिवर्षी चैत्र महिन्यात नवीन वर्षफल श्रवण केले असता पातकांचा नाश होऊन आयुष्य, यश व लक्ष्मी यांची वृद्धी होते. या दिवशी संवत्सरफल श्रवण केल्याने रोग, दु:ख व दारिद्र्य इ. चा नाश होऊन जीवन आनंद वधनधान्ययुक्त होते.

इतर फल

वर्षातील साडेतीन मुहूर्तापैकी एक मुहूर्त. म्हणून या दिवशी नवीन वास्तू, वाहन, सोने-चांदी आदि खरेदी करतात. व्यापारी लोक या दिवशी नवीन उद्योगधंदा सुरू करतात. वास्तुशांती करण्यासाठी हा दिवस उत्तम मानतात.

काय शिकलात?

आज आपण गुढीपाडवा सणाबद्दल माहिती मराठी – Gudi Padwa Information in Marathi पहिली आहे पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.

गुढी पाडवा माहिती – मराठीत

गुढी पाडवा हा महाराष्ट्रातील अत्यंत महत्त्वाचा आणि आनंददायक हिंदू सण आहे. हा सण विशेषतः महाराष्ट्र, कर्नाटका, आंध्र प्रदेश आणि गोव्यात मोठ्या धुमधडाक्यात साजरा केला जातो. गुढी पाडवा हिंदू कॅलेंडरच्या चैतन्य महिन्याच्या शुद्ध प्रतिपदेला (चैत्र शुद्ध प्रतिपदा) साजरा होतो. या दिवशी नववर्षाची सुरूवात केली जाते आणि याचे महत्त्व अधिकतर कृषि आधारित समाजात आहे, कारण हा सण नवीन कापणीचा, नवीन आरंभाचा आणि नवीन आशा आणि कष्टाचा प्रतीक आहे.

गुढी पाडवाच्या महत्त्वाचे कारण:

  1. नववर्षाची सुरूवात: गुढी पाडवा हिंदू कॅलेंडरानुसार नवीन वर्षाची सुरूवात दर्शवतो. चैत्र शुद्ध प्रतिपदा हा दिवस नववर्षाची पहिली तारीख असतो. या दिवशी भारतभर विविध भागांमध्ये नववर्षाच्या स्वागतासाठी विविध प्रकारे सण साजरे केले जातात. विशेषतः महाराष्ट्रात गुढी पाडवाला मोठे महत्त्व आहे.

  2. सामाजिक आणि धार्मिक महत्त्व: गुढी पाडव्या दिवशी घराघरात गुढी उभारली जाते. गुढी म्हणजे एक ध्वज किंवा ध्वजाप्रमाणे उभारलेली लहान काठी, ज्यावर रंगीबेरंगी कपडे, फुलांचे तोरण, आणि एक तांब्याचा गडू बांधला जातो. हे गुढी एक प्रतीक असते, ज्यामुळे शुभ प्रारंभ, समृद्धी, यश आणि आनंदाचे संकेत मिळतात.

  3. शिवाजी महाराजांचा विजय: गुढी पाडवा सणाचा इतिहास देखील अत्यंत रोचक आहे. काही इतिहासकारांचे म्हणणे आहे की, या दिवशी छत्रपती शिवाजी महाराजांनी स्वराज्य स्थापनेसाठी एक ऐतिहासिक विजय प्राप्त केला होता. म्हणून, गुढी पाडव्या दिवशी गुढी उभारून त्याचा आदर व्यक्त केला जातो, तसेच शिवाजी महाराजांच्या शौर्याला सलाम केला जातो.

  4. कृषी उत्पन्नाचा प्रारंभ: गुढी पाडवा हे कृषी प्रधान सण आहे. हा सण नवीन कापणीच्या प्रारंभाचे, फसलांच्या हजेरीचा आणि शेतकऱ्यांच्या कष्टांच्या परिणामाचे प्रतीक आहे. या दिवशी शेतकऱ्यांना त्यांच्या मेहनतीचे उचित फळ मिळावे, यासाठी प्रार्थना केली जाते.

गुढी पाडवा कसा साजरा केला जातो?

  1. गुढी उभारणे: गुढी पाडवा सणाचे मुख्य आकर्षण म्हणजे गुढी उभारणे. घराच्या उंचावर एक काठी उभी केली जाते, ज्यावर एक रंगीबेरंगी कापड, तांब्याची घंटी, फुलांचे तोरण आणि एका गडूची बांधणी केली जाते. हे गुढी शंभरांद्वारे एक शुभप्रतीक असते.

  2. पाककृती: गुढी पाडव्या दिवशी घराघरात विशेष पदार्थ तयार केले जातात. त्यामध्ये ‘पठ्ठोळी’ किंवा ‘पारम्पारिक शंकरपाळे’, ‘सांभार’, ‘पूरणपोळी’ आणि ‘आमरस’ यांसारखे पदार्थ तयार केले जातात. खासकरून या दिवशी गुलकंद आणि सोनटंकी ही लोकप्रिय पाककृती साजरी केली जाते.

  3. पूजा आणि उत्सव: गुढी पाडवा दिवशी घराघरात पूजा केली जाते. गुढीला नेहमीच पुजा करण्याची परंपरा आहे. पूजा करण्यासाठी घरातील मोठ्या व्यक्तींनी गुढीच्या पायाशी उभं राहून देवी-देवतेची पूजा केली जाते आणि मग घरातील प्रत्येक सदस्य गुढीला नमस्कार करतो.

  4. कुटुंबासमवेत साजरा करणे: गुढी पाडवा हा सण कुटुंबासमवेत आनंदाने साजरा केला जातो. कुटुंबातील सर्व सदस्य एकत्र येऊन विविध कार्यक्रमांमध्ये भाग घेतात, गोड पदार्थांची चव घेतात आणि एकमेकांना शुभेच्छा देतात.

गुढी पाडवाशी संबंधित परंपरा आणि संस्कृती:

  1. नववर्षाची शुभेच्छा: गुढी पाडवा दिवशी लोक एकमेकांना “गुढी पाडवाच्या हार्दिक शुभेच्छा” असे संदेश देतात. नवीन वर्षाच्या प्रारंभासाठी सर्वांना शांती, समृद्धी, आणि यश प्राप्त होईल, अशी प्रार्थना केली जाते.

  2. शिवाजी महाराजांचा विजय: काही ठिकाणी गुढी पाडवाला शिवाजी महाराजांच्या विजयाचा दिन म्हणून देखील साजरा केला जातो. यावेळी विशेष पूजा आणि भव्य मिरवणुका आयोजित केल्या जातात, ज्यामध्ये शिवाजी महाराजांच्या शौर्याचे गौरव केले जाते.

  3. सार्वजनिक उत्सव: विविध ठिकाणी गुढी पाडवा सणाचा उत्सव सार्वजनिक पातळीवर साजरा केला जातो. या दिवशी मिरवणुका, सांस्कृतिक कार्यक्रम, वाचन आणि इतर सामाजिक उपक्रम आयोजित केले जातात.

निष्कर्ष:

गुढी पाडवा हा एक पवित्र आणि सांस्कृतिक दृष्ट्या महत्त्वपूर्ण सण आहे. हा दिवस केवळ नवीन वर्षाची सुरूवात नाही, तर तो एका नवीन आशेचा, आनंदाचा आणि समृद्धीचा प्रतीक आहे. विविध पारंपारिक कार्यक्रम, पूजा, आणि कुटुंबीयांसोबत घालवलेला वेळ या सणाला अधिक खास बनवतात. शिवाजी महाराजांच्या शौर्याची आठवण आणि कृषी उत्पन्नाच्या शुभारंभामुळे गुढी पाडवा सण आपल्या जीवनात नवीन उर्जा आणि प्रेरणा घेऊन येतो.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: