सरदार वल्लभभाई पटेल बद्दल माहिती मराठीत – Sardar Vallabhbhai Patel Information in Marathi

हॅलो वाचकांनो.. आज मी तुम्हाला सरदार वल्लभभाई पटेल बद्दल माहिती मराठीत – Sardar Vallabhbhai Patel Information in Marathi देणार आहे तर चला बघुयात. आणखी वाचा – गौतम बुद्ध

१] नाव – सरदार वल्लभभाई पटेल
२] जन्म – ३१ ओक्टोबर १८७५ गुजरात
३] मृत्यू – १५ डिसेंबर १९५०
४] आई – लाडबा
५] वडील – झवेरभाई

सरदार वल्लभभाई पटेल परिचय – Sardar Vallabhbhai Patel Information in Marathi

भारताच्या राजकीय नेत्यांमध्ये ज्यांना लोहपुरुष म्हणून म्हटले जाते त्या सरदार वल्लभभाई पटेल यांचे नाव सर्व भारतीयांना परिचित आहे. त्यांचे वडील श्री. झवेरभाई गुजराथ प्रांताच्या बोरसद गावचे एक सर्वसामानय शेतकरी होते.

माता लाडबाई ही एक धर्मपरायण स्त्री होती. संयम, साहस, सहिष्णुता, देशप्रेम हे मातापित्यांचे गुण वल्लभभाईंच्या ठिकाणीही दिसून येत.

शेती आणि पशुपालन हा व्यवसाय ज्या ठिकाणी चालत होते, अशा गावात वल्लभभाई पटेलांचा जन्म झाला होता. शेतकऱ्याच्या दुर्दशेमुळे तर फार प्रभावित झाले.

बारडोली सत्याग्रहाच्यावेळी त्यांनी भाषणात सांगितले, जगाचा आधार शेतकरी आणि मजूर आहेत. पण सर्वात जास्त जुलूम ते सहन करतात. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण घरीच झाले.

माध्यमिक शिक्षण नडियाद, पुन्हा बडोद आणि पुन्हा नडियाद अशा ठिकाणी झाले. १८९७ मध्ये ते मॅट्रिक झाले. बालपणापासून त्यांचा स्वभाव निर्भीड होता. अन्यायविरुध्द विरोध करणे हा त्यांचा स्वभाव होता.

वकिली करु लागले. त्यांना कोणत्याही वकिलाच्या हाताखाली वकिली करायची नव्हती. म्हणून बॅरिस्टरची डिग्री मिळविण्यासाठी ते लंडनला गेले १३ फेब्रुवारी ९३ ला मुंबईला परत आले.

१८ व्या वर्षी त्यांचा विवाह झबेरबाशी झाला. मणिबेन ही मुलगी व डाह्याभाई हा मुलगा अशी दोन अपत्ये झाली.

राजकीय क्षेत्रात कार्य – Sardar Vallabhbhai Patel Information in Marathi

गुजरातमधील १९१७ सालचा खेडा सत्याग्रह प्रसिध्द आहे. तेथे अतिवृष्टीमुळे शेतकऱ्यांची बरीचशी पिके नष्ट झाली.

केवळ चार आणे पीक हाताशी आले तर सरकारच्या मते ६ आणे पीक आले आहे आणि शेतकऱ्यांनी कर दिला पाहिजे. पण वल्लभभाईंनी ह्या गोष्टीला विरोध करुन शेतकऱ्यांना कर देऊ नका असे सांगितले.

१९१९ साली त्यांनी सत्याग्रह पत्रिका काढली बोरसद सत्याग्रह १९२८ साली झाला. १९२४ साली अहमदाबाद म्युनिसिपालिटीचे अध्यक्ष म्हणून त्यांची निवड झाली.

१९१८ साली सरकारने शेतकऱ्यांवर जमीन, म्हशी, संपत्ती इ. जप्त करण्याचा आदेश सरकारने दिला होता पण वल्लभभाईंनी चालविले आंदोलन पाहून सरकारने आदेश मागे घेतला व करही कमी केला.

१९३० साली महात्मा गांधीच्या मिठाच्या सत्याग्रहात त्यांनी भाग घेतला. त्यावेळी त्यांना सरकारने अटक केली. ह्यानंतरही ते अनेक वेळा तुरुंगात गेले, २ सप्टेंबर १९४६ साली नेहरुंनी जे तात्पुरते सरकार बनविले होते त्यात त्यांना गृहमंत्रीपद मिळाले.

गृहमंत्री झाले. १९४६ I.C.S. आणि I.A.S. च्या ऐवजी I.A.S. परीक्षा सुरु केल्या. स्वातंत्र्यानंतर देशासमोर दोन मोठे प्रश्न होते.

भारताच्या विभाजनाची समस्या आणि देशातील संस्थानांचे विलीनीकरण, पण देशातील बरीचशी राज्ये आपले अस्तित्व कायम ठेवण्यासाठी प्रयत्नशील होती. पण वल्लभभाईंनी कडक शब्दात सांगितले,

१५ ऑगस्ट १९४७ पर्यंत सर्व संस्थाने ही भारतीय संघात सामील झाली पाहिजे, नाहीतर त्यांना कठोरपणे वागविले जाईल, हैद्राबाद व काश्मीर राज्यांनीयाला विरोध केला.

१७ सप्टेंबर १९४८ लाशेवटी हैद्राबादाच्या सैन्याने आत्मसमर्पण केले आणि हैद्राबाद भारतात विलिन झाले. पण काश्मीरची समस्या अजून कायम आहे. १३ नोव्हेंबर १९४८ ला नागपूर विद्यापीठाने २५ नोव्हेंबर १९४८ ला काशी विद्यापीठाने आणि २७ नोव्हेंबर प्रयाग विद्यापीठाने त्यांना डॉक्टर ऑफ लॉ (डी.लिट) ही पदवी दिली.

देशातील ५६२ प्रांतांना एका सूत्रात गोवून अखंड भारत निर्माण केल्यामुळे पटेलांना लोहपुरुष म्हणतात. १२ जुलै १९९१ ला त्यांना मरणोत्तर भारतरत्न पुरस्कार दिला गेला. १५ डिसेंबर १९५० ला हा लोहपुरुष काळाच्या पडद्याआड गेला.

Sardar Vallabhbhai Patel Statue Of Unity Information in Marathi

भारतीय चळवळीत मोठा हातभार असणारे सरदार वल्लभभाई पटेल यांचा तो स्टॅचू ऑफ युनिटी पुतळा आहे. स्टॅचू ऑफ युनिटी हा पुतळा भारतात गुजरात या राज्यात आहे. या पुतळ्याची उंची ५९७ फूट आहे जो कि जगातील सर्वात उंच पुतळा आहे. या पुतळ्याचे काही तथ्य –

  • स्टॅच्यू ऑफ युनिटी हा जगातील सर्वात उंच पुतळा आहे.
  • लार्सन अँड टुब्रो च्या ३०० अभियंत्यांसह सुमारे ३,००० कामगारांनी साडेतीन वर्षांत हा पुतळा बनविला.
  • नैसर्गिक वृद्धत्व प्रक्रियेमुळे स्टॅच्यू ऑफ युनिटी १०० वर्षात मूळ कांस्य रंगापासून हिरव्या रंगात बदलू शकेल.
  • पुतळा भूकंपांचा सामना करण्यास आणि सुमारे १०० प्रति सेकंद किमी वेगाच्या वाऱ्याचा वेग सहन करण्यास सक्षम असेल.
  • पुतळ्याच्या पायात चार हाय-स्पीड लिफ्ट बसविल्या आहेत. प्रत्येक लिफ्ट फक्त ३० सेकंदात २६ लोकांना शीर्षस्थानी घेऊन जाऊ शकते.
  • या पुतळ्याच्या १५३ मीटर अंतरावर व्ह्यूइंग गॅलरी आहे जिथून सुमारे २०० जण सरदार सरोवर धरण आणि सातपुडा आणि विंध्याचल पर्वत रांगांचे विहंगम दृश्य पाहू शकतात.
  • स्टॅचू ऑफ युनिटी मध्ये एक संग्रहालय, ३-स्टार लॉजिंग सुविधा, फूड कोर्ट, एक स्मारक बाग आणि एक भव्य संग्रहालय आहे.

काय शिकलात?

आज आपण सरदार वल्लभभाई पटेल बद्दल माहिती मराठीत – Sardar Vallabhbhai Patel Information Mahiti in Marathi पाहिली आहे, पोस्ट वाचल्याबद्दल मनापासून धन्यवाद.

खाली सरदार वल्लभभाई पटेल यांची मराठीत संपूर्ण माहिती दिली आहे. ही माहिती विद्यार्थ्यांसाठी निबंध, प्रोजेक्ट, भाषण, किंवा सामान्य ज्ञानाच्या उपयोगी ठरू शकते.


🇮🇳 सरदार वल्लभभाई पटेल – माहिती मराठीत

✦ पूर्ण नाव:

वल्लभभाई झावेरभाई पटेल

✦ जन्म:

३१ ऑक्टोबर १८७५, नडियाड, गुजरात

✦ मृत्यू:

१५ डिसेंबर १९५०, मुंबई


✦ ओळख:

वल्लभभाई पटेल हे भारताचे स्वातंत्र्यसैनिक, कायदेपंडित, आणि देशाचे पहिले गृहमंत्री होते. भारताच्या एकीकरणाचे शिल्पकार म्हणून त्यांना “लोहपुरुष” म्हणतात.


✦ शिक्षण व प्रारंभिक जीवन:

  • त्यांनी इंग्लंडमध्ये जाऊन कायद्याचे शिक्षण (Barrister) घेतले.

  • स्वदेशी चळवळीपासून त्यांनी स्वातंत्र्यलढ्यात भाग घेतला.

  • गांधीजींच्या प्रभावाखाली ते आले आणि सविनय कायदेभंग, खेडा सत्याग्रह, बारडोली आंदोलन यामध्ये सक्रिय सहभाग घेतला.


✦ प्रमुख कार्य:

  1. भारतीय संस्थानांचे एकत्रीकरण (Integration of Princely States):

    • भारत स्वतंत्र झाल्यानंतर ५६० हून अधिक संस्थानं स्वतंत्र होती.

    • सरदार पटेल यांनी त्यांना भारतामध्ये विलीन करण्याचे महान कार्य केले.

    • यासाठी त्यांनी कधी संवाद तर कधी कणखर धोरण वापरलं.

  2. स्वातंत्र्यसैनिक आणि नेते:

    • ते गांधीजींचे विश्वासू सहकारी होते.

    • ‘बारडोली सत्याग्रह’ यशस्वी केल्यामुळे त्यांना “सरदार” ही उपाधी मिळाली.

  3. प्रशासनिक कार्य:

    • भारताचे पहिले उपपंतप्रधान आणि गृहमंत्री म्हणून त्यांनी देशात कायदा व सुव्यवस्था, संचालन आणि संविधान अंमलबजावणीसाठी भूमिका बजावली.


✦ लोहपुरुष का म्हणतात?

  • त्यांनी भारताची फोडलेली सत्ता एकत्र आणून मजबूत राष्ट्र उभं केलं.

  • कठोर निर्णय, कणखर नेतृत्व, आणि देशासाठी निस्वार्थ समर्पण यामुळे त्यांना “Iron Man of India” (लोहपुरुष) म्हणतात.


✦ स्मारक:

  • त्यांच्या सन्मानार्थ गुजरातमध्ये “स्टॅच्यू ऑफ युनिटी” हे जगातील सर्वात उंच पुतळा उभारण्यात आला आहे (182 मीटर).

  • याचे उद्घाटन ३१ ऑक्टोबर २०१८ रोजी करण्यात आले.


✦ निष्कर्ष:

सरदार वल्लभभाई पटेल यांचे योगदान भारताच्या राष्ट्रनिर्मितीमध्ये अत्यंत महत्त्वाचे आहे. त्यांच्या कणखर नेतृत्वामुळे आजचा भारत एकसंध आणि मजबूत देश आहे. प्रत्येक भारतीयाने त्यांच्या कार्याची जाणीव ठेवून राष्ट्रीय एकतेचा संदेश पसरवला पाहिजे.


जर तुम्हाला हवे असेल तर, मी यावर भाषण, १० ओळी, मराठी पोस्टर ओळी किंवा PDF स्वरूपातही माहिती तयार करून देऊ शकतो.
तुमचा उपयोग कशासाठी आहे (शाळा, स्पर्धा, प्रोजेक्ट)?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: